Við óskum þér og þínum gleðilegra jóla og farsældar á komandi ári með innilegri þökk fyrir stuðninginn á árinu sem er að líða. Þetta hefur verið viðburðarríkt ár í starfi Geðhjálpar. Við höfum sinnt hagsmunagæslum tekið á móti yfir 1000 erindum frá einstaklingum, stofnunum og fyrirtækjum og veitt yfir 500 manns ráðgjöf og stuðning þeim að kostnaðarlausu. Hér á eftir verður stiklað á helstu verkefnum sem samtökin stóðu fyrir á árinu.
Alþjóðlegur dagur mannréttinda er í dag 10. desember. Af því tilefni tilkynna landssamtökin Geðhjálp ráðstefnuna: Þörf fyrir samfélagsbreytingar 2025 – nýjar leiðir í geðheilbrigðismálum, sem fram fer á Hilton Reykjavík Nordica dagana 15. og 16. maí nk.
Þriðjudaginn 3. desember kl. 20:00 fer fram fundur í Hlutverkasetri, Borgartúni 1, á vegum Geðhjálpar og Umhyggju, þar sem markmiðið er að skapa vettvang fyrir foreldra barna sem glíma við geðrænar áskoranir. Foreldrahópur innan Geðhjálpar hefur verið stofnaður, en markmiðið með fundinum að þessu sinni er að ræða hvernig hægt sé að stækka hópinn og koma reglulegum fundum á laggirnar.
Í júlí sl. kom út skýrsla í Nýja-Sjálandi. Þar voru birtar niðurstöður rannsóknar á aðbúnaði barna og fullorðinna í viðkvæmri stöðu sem höfðu verið í umsjón kirkjunnar og ríkisins á árunum 1950 til 2019. Niðurstöðurnar eru skelfilegar. Af þeim 650 þúsund börnum og fullorðnum í viðkvæmri stöðu, sem voru vistuð til lengri eða skemmri tíma […]
Í dag fór fram fjórða úthlutun úr Styrktarsjóðs geðheilbrigðis og fór úthlutunin fram á Nauthóli. Tilgangur sjóðsins er að stuðla að framförum í geðheilbrigðismálum með því að veita styrki til verkefna sem geta bætt geðheilbrigði íbúa Íslands og/eða skilning þar á. Úthlutanir 2024 Alls bárust 36 umsóknir til sjóðsins í ár samtals að upphæð 95 […]
Í mörg ár hefur það legið fyrir að heilbrigðiskerfið á Íslandi sé í vanda. Það hefur ítrekað verið bent á að í samanburði við þau lönd sem við viljum bera okkur saman við þá séu opinber framlög til heilbrigðismála lægri hér og hafi verið það í áratugi. Síðustu misseri höfum við heyrt fréttir af fráflæðisvanda, […]
Í Geðhjálparblaðinu er mælt með fróðlegum hlaðvörpum líkt og Feel Better, Live More þar sem Dr. Chatterjee leggur áherslu á einfalda hugtakið heilsa, Inside Mental Health sem nálgast sálfræði og geðheilbrigðismál á aðgengilegan hátt og Depresh Mode þar sem rætt er við listamenn, skemmtikrafta og sérfræðinga um hvernig það er að lifa með eins og þar er sagt „áhugaverðan“ huga.
Í Geðhjálparblaðinu er fjallað um athyglisverðar bækur um geðheilbrigðismál líkt og Boðaföll, sem fjallar um nýjar nálganir í sjálfsvígsforvörnum, Geðhvörf fyrir byrjendur, sem var þýdd úr dönsku og staðfærð á íslensku og Einmana, tengsl og tilgangur í heimi vaxandi einsemdar eftir Aðalbjörgu Stefaníu Helgadóttur.
Að heyra raddir sem ekki öll heyra hefur verið tengt við geðsjúkdóma, einkum geðklofa og geðrof. Raddirnar eru ekki einungis orð heldur geta þær líka verið ýmiss konar hljóð og jafnvel sýnir. Samtökin Intervoice hafa unnið mikilvægt starf víða um heim með óhefðbundinni nálgun til að svipta hulunni af þessari upplifun fólks sem hefur fylgt […]
Notendasamráð er í samræmi við stefnumótun í geðheilbrigðismálum. Það á einnig samhljóm með samningi Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks þar sem kunnugt baráttustef úr mannréttindabaráttunni er: „ekkert um okkur, án okkar“. Notandi kemur að eigin þjónustu í samráði við þá sem veita hana og notendasamráð felur í sér að viðkomandi hafi áhrif í eigin […]
Geðhjálp stefnir á að koma á laggirnar skjólshúsi í náinni framtíð. Félagið horfir meðal annars til þess Afiya-skjólshúss sem rekið hefur verið með góðum árangri í New Hampshire í Massachusetts í Bandaríkjunum. Skjólshús er valkostur við hefðbundnar geðdeildir og byggir á öðrum gildum en fólk leitar til skjólshúsa á eigin forsendum. Ephraim Akiva stýrir slíkri […]
Sveinn Rúnar Hauksson, læknir og stjórnarmaður í Geðhjálp, segir að of mikið sé um nauðungarvistun og aðra valdbeitingu gagnvart fólki með geðsjúkdóma. Hann segir nauðungarmeðferð geta haft langvarandi áhrif til hins verra auk þess sem hún svipti fólk mannlegri reisn. Hann telur að lögin veiti geðlæknum of rúma heimild til að beita nauðungarmeðferð og sér […]
Töluvert hefur verið fjallað um nauðungarvistun undanfarin ár þar sem inngripið er bæði róttæk aðgerð þar sem einstaklingur er sviptur frelsi og vistaður á sjúkrahúsi, oft gegn vilja sínum, og í sumum tilfellum einnig beittur þvingaðri lyfjagjöf. Í meistararitgerð Sigurðar Páls Jósteinssonar frá því í vor, 2024, um nauðungarvistun kemur fram að flestar rannsóknir um […]
Landssamtökin Geðhjálp fagna 45 ára afmæli í dag, 9. október 2024. Hlutverk okkar er skýrt; að standa vörð um og rækta geðheilsu Íslendinga. Það gerum við með því að gæta réttinda fólks sem tekst á við andlegar áskoranir, þróa aðferðir sem styðja við þjónustu, fræðslu og hagsmunagæslu í samráði við notendur og aðstandendur, fræða og […]
Ólöf Gunnarsdóttir er söngkona og á tvö börn með sambýlismanni sínum, tveggja og hálfs árs og fimm mánaða gömul. Hún segist hafa fundið framtíðarstarfið í gegnum lagasmiðju og Kordu samfóníu og að hún væri á allt öðrum stað ef þetta hefði ekki komið til, þetta hafi verið hennar endurhæfing. Hvernig æxlaðist það að þú fórst […]
Sigrún Sævarsdóttir-Griffiths er tónlistarkennari, stofnandi og listrænn stjórnandi MetamorPhonics sem er samfélagsmiðað fyrirtæki en verkefni hennar lúta að því að vinna með einstaklingum sem hafa lent í áföllum, eru heimilislausir eða glíma við geðrænar áskoranir, í gegnum skapandi tónlist og valdeflandi umhverfi. Korda samfónía er slíkt verkefni en það hefur gefist mjög vel.
Samfélag nútímans með öllum sínum hraða og hlaðborði tækifæra getur reynst okkur öllum nokkuð flókið á köflum. Þannig hefur saga mannkynsins væntanlega verið alla tíð. Síðustu tvær aldir hafa hins vegar verið aldir breytinga og gríðarlegra framfara. Iðnbyltingin og þær miklu breytingar á lifnaðarháttum okkar sem hún hafði í för með sér kölluðu fram jákvæða hluti fyrir okkur sem tegund en líka neikvæða.
Matthildarteymið hóf starfsemi sína í vor en teymið veitir sálrænan stuðning og skaðaminnkandi þjónustu á fyrri stigum í skemmtana- og tónlistarlífinu á Íslandi. Matthildarteymið fer á viðburði og setur þar upp aðstöðu í samstarfi við skipuleggjendur. Svala Jóhannsdóttir, formaður Matthildar, samtaka um skaðaminnkun, segir að verkefninu hafi verið mjög vel tekið og fólk sé þakklátt […]
Fjöldi fólks tekst á við andlegar áskoranir ár hvert og sífellt fleiri uppfylla greiningarskilmála fyrir einhvers konar „geðsjúkdóm“ (Alþjóða-heilbrigðismálastofnun [WHO], 2017). Svo virðist vera sem heimsfaraldur Covid-19 hafi leitt til enn frekari geðheilbrigðisvanda á heimsvísu. Við gerum því frekari skil í grein framkvæmdastjóra Geðhjálpar, Gríms Atlasonar, síðar í blaðinu. Þá ber sérstaklega að nefna umtalsverða […]
Í leiðara blaðsins að þessu sinni fjallar Svava Arnardóttir, nýr formaður Geðhjálpar, um sjúkdómsvæðingu mennskunnar en fjöldi fólks tekst á við andlegar áskoranir ár hvert og sífellt fleiri uppfylla greiningarskilmála fyrir einhvers konar „geðsjúkdóm“. Svo virðist vera sem heimsfaraldur Covid-19 hafi leitt til enn frekari geðheilbrigðisvanda á heimsvísu, en því er gert frekari skil í grein framkvæmdastjóra Geðhjálpar, Gríms Atlasonar, um geðheilsu barna.
Þriðjudaginn 17. september kl. 20:00 fer fram fundur í Hlutverkasetri, Borgartúni 1, á vegum Geðhjálpar og Umhyggju í samvinnu við Landspítala/BUGL, Geðheilsumiðstöð barna og Embætti landlæknis, þar sem markmiðið er að skapa vettvang fyrir foreldra barna sem glíma við geðrænar áskoranir.
Guðmundur Hafþórsson kom á dögunum á skrifstofu Geðhjálpar færði samtökunum 1 m.kr. sem hann safnaði með því að spila golf í 24 klst. á Urriðaholtsvelli dagana 21. til 22. júní sl. Með viðburðinum vildi Guðmundur vekja athygli á geðheilbrigðismálum og mikilvægi þess fyrir hvern og einn að huga að andlegri, félagslegri og líkamlegri heilsu.
Í tilefni af Gulum september[1] ætla landssamtökin Geðhjálp að ferðast um landið og bjóða upp á samtal um geðrækt og geðheilsu í bland við tónlist og gleði. Geðlestin er heiti verkefnisins en það hefur áður farið um landið en þá var áherslan á börn og ungmenni en núna er ætlunin að hitta sveitarstjórnir, félags- og skólamálayfirvöld annars vegar og almenning hins vegar.
Gulur september er samvinnuverkefni stofnana og félagasamtaka sem vinna saman að geðrækt og sjálfsvígsforvörnum. Það er von undirbúningshópsins að gulur september, auki meðvitund fólks um mikilvægi geðræktar og sjálfsvígsforvarna, sé til merkis um kærleika, aðgát og umhyggju.
Lokað er hjá Geðhjálp frá 15. júlí en öllum fyrirspurnum sem berast í tölvupósti verður svarað þegar skrifstofan opnar aftur 6. ágúst. Frekari upplýsingar eru á gedhjalp.is. Símar sem eru alltaf opnir eru hjá Rauða Krossinum sem er 1717 og hjá Píeta sem er 552-2218.
Ef um neyðartilvik er að ræða er hægt að hringja í 112 eða leita á bráðamóttöku geðsviðs Landspítalans. Þar er opið allan sólarhringinn en opnunartími á Hringbraut er 12-19 virka daga og 13-17 um helgar og helgidaga. Síminn þar er 543-4050 og 543-1000. Utan þess tíma er hún á bráðamóttökunni í Fossvogi.
Stjórn landssamtakanna Geðhjálpar lýsir yfir áhyggjum af fyrirhuguðum breytingum á þjónustu við börn og ungmenni sem eru að glíma við geðrænar áskoranir á Norður- og Austurlandi. Tilkynnt hefur verið að þjónusta, sem barna- og unglingageðteymi hefur veitt á Sjúkrahúsinu á Akureyri, muni færast til Heilbrigðisstofnunar Norðurlands þann 1. október nk. Undanfarin ár hefur því miður verið dregið úr geðheilbrigðisþjónustu við börn og ungmenni á landsbyggðinni og það þrátt fyrir verulegan vöxt í bráðatilfellum og vaxandi vanda hjá börnum.
Meðfylgjandi bréf var sent í tölvupósti til forsætisráðherra og Velferðarnefndar Alþingis þann 11. júní 2024.
Sæl öll.
Nú eru tvö ár síðan nefnd á vegum forsætisráðuneytisins skilaði af sér niðurstöðum um það hvernig haga ætti rannsókn á aðbúnaði og meðferð fullorðins fatlaðs fólks og fullorðinna með geðrænan vanda. Nefndin var skipuð í kjölfar ályktunar Alþingis þann 12. júlí 2021. Í ályktun Alþingis kom m.a. þetta fram: „Forsætisráðherra flytji Alþingi skýrslu um niðurstöður nefndarinnar og geri tillögu um fyrirkomulag rannsóknar sem hefjast skuli vorið 2022.“
Styrktarsjóður geðheilbrigðis auglýsir eftir umsóknum í fjórða sinn en tilgangur sjóðsins er að stuðla að framförum í geðheilbrigðismálum með því að veita styrki til verkefna og rannsókna sem geta bætt geðheilbrigði íbúa Íslands og/eða skilning þar á. Umsóknarfrestur er frá 3. júní til og með 4. september 2023. Fjögurra manna fagráð metur innsendar umsóknir og leggur tillögur að úthlutun styrkja fyrir sjóðsstjórn til ákvörðunar.
Geðsveiflan 2024 mun fara fram 21. júní næstkomandi, en um er að ræða viðburð til styrktar Geðhjálpar þar sem markmiðið er að vekja athygli á geðheilbrigði og mikilvægi þess að stunda íþróttir, útivist og bæta félagslega heilsu. Guðmundur Hafþórsson mun spila golf í 24 tíma á vellinum, 5 hringi og munu einstaklingar og fyrirtæki hafa tækifæri á að taka þátt í þessum frábæra viðburði.
Samkvæmt samningi Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks er hvers kyns nauðung og þvingum óheimil. Ísland hefur enn ekki lögfest þennan samning. Ítrekað hefur verið bent að nauðung og þvingun í meðferð einstaklinga með geðrænar áskoranir standist ekki lög. Þetta hefur OPCAT eftirlit staðfest en því sinna óháðir aðilar og heimsækja þeir staði sem hýsa einstaklinga sem eru sviptir frelsi sínu.
Að deila sömu hugsjón með annarri manneskju er dýrmætt. Við hjá Geðhjálp erum þakklát fyrir fólk sem deilir með okkur þeirri hugsjón að bæta þurfi hag fólks með geðrænar áskoranir í íslensku samfélagi. Það gerum við meðal annars með því að sinna hagsmunagæslu og fræðslu, beita okkur fyrir bættri þjónustu og vinna gegn fordómum.
Maí er alþjóðlegur mánuður geðheilbrigðis en af því tilefni heldur Mental Health Europe geðheilsuviku í fimmta sinn 13. til 19. maí 2024 með það að markmiði að vekja athygli á mikilvægi geðheilbrigðis og þess að draga úr fordómum og mismunun fólks með geðrænar áskoranir. Þemað fyrir geðheilsuviku þessa árs er „Betri saman: Sköpum framtíð geðheilbrigðis í sameiningu“.
Landssamtökin Geðhjálp fagna framlögðum drögum enda löngu tímabært að endurskoða almannatryggingakerfið með það að markmiði að einfalda kerfið og styðja þannig betur við þá einstaklinga sem vegna fötlunar, veikinda, slysa eða annarra áfalla þurfa að leita á náðir þess. Landssamtökin Geðhjálp hafa í mörg ár bent á mikilvægi þess að horfa til orsaka fremur en afleiðinga þegar kemur að geðheilbrigði
