Sumardagurinn fyrsti er í dag og með honum fyrirheit um bjarta sumardaga. Flest okkar þekkja þessa undursamlegu tilfinningu sem fylgir því að halla sér aftur í litríka blómabreiðu hæst á heiðum og finna hvernig lífstakturinn nær samhljómi við náttúruna. Á því andartaki er eflaust hægt að mæla geðheilsu okkar sem góða en almennt eru fáir mælikvarðar til á geðheilsu. Það liggur í eðli hugtaksins „geðheilbrigði“, sem er margvítt og byggist, ásamt frávikum þess, á hugsun, einhverju sem við höfum þó aldrei getað skilgreint og jafnvel ekki skilið.

Aðalfundur Landssamtakanna Geðhjálpar verður haldinn í sal Geðhjálpar, Borgartúni 30, laugardaginn 23. apríl kl. 14. Á dagskrá verða hefðbundin aðalfundarstörf, m.a. kosning fulltrúa í stjórn og umfjöllun um ársskýrslu og ársreikning samtakanna. Félagsmenn eru hvattir til að mæta.

Lokað er hjá Geðhjálp yfir páskana, frá 14.-18. apríl. Símar sem eru alltaf opnir eru hjá Rauða krossinum, sem er Hjálparsími 1717, og hjá Píeta samtökunum sem er 552-2218.

Ef um neyðartilvik er að ræða er hægt að hringja í 112 eða leita á bráðamóttöku geðsviðs Landspítalans. Þar er opið allan sólarhringinn en opnunartími á Hringbraut er 12-19 virka daga og 13-17 um helgar og helgidaga. Síminn þar er 543-4050 og 543-1000.

Í skýrslu Umboðsmanns Alþingis frá 30. mars 2022, í kjölfar eftirlitsheimsóknar á bráðageðdeild Landspítalans 32-C, koma fram alvarlegar ábendingar er varða mannréttindi og mannhelgi notenda geðheilbrigðisþjónustu Landspítalans.

Það er vor í lofti og loksins hefur daginn tekið að lengja. Slíkt hefur eitt og sér oft jákvæð áhrif á líðan og geðheilsu fólks en þó þarf að hlúa að geðinu með því að leggja rækt við það, rétt eins og ávinningur þess að hreyfa sig, borða hollan mat og fá nægan svefn skilar sér í betri heilsu.

Aðalfundur Landssamtakanna Geðhjálpar verður haldinn í sal Geðhjálpar, Borgartúni 30, laugardaginn 23. apríl kl. 14. Á dagskrá verða hefðbundin aðalfundarstörf, m.a. kosning fulltrúa í stjórn og umfjöllun um ársskýrslu og ársreikning samtakanna. Félagsmenn eru hvattir til að mæta.

Í dag 14. mars ætlar heilbrigðisráðherra, samkvæmt dagskrá Alþingis, að leggja fram frumvarp til laga um breytingu á lögum um réttindi sjúklinga. Ráðherra má vera ljóst að þessi vinnubrögð koma Geðhjálp og umbjóðendum samtakanna verulega á óvart.

Síðastliðinn mánuð hefur Geðhjálp boðið upp á 30 skammta af G-vítamíni á þorranum, litlum og léttum ráðum sem er ætlað að rækta geðheilsuna. Dagatalið með þessum 30 skömmtum var einnig happdrættismiði, en dregið var úr seldum miðum þann 18. febrúar, hjá Sýslumanni á höfuðborgarsvæðinu. Allur ágóði af sölu dagatalsins fer í Styrktarsjóð geðheilbrigðis.

Oft hefur þörfin verið mikil en sjaldan hefur verið jafn nauðsynlegt og nú að fá sér hraustlega af G-vítamíni. Þar kemur G-vítamín dagatal Geðhjálpar sterkt til leiks, annað árið í röð. Dagatalið kostar aðeins 2.500 krónur en það er auk þess happdrættismiði með fjölda stórglæsilegra vinninga, en allur ágóði rennur til Styrktarsjóðs geðheilbrigðis.

Við þurfum öll að rækta og vernda geðheilsu okkar. Geðrækt allt lífið, bætir, hressir og kætir. Geðhjálp býður því 30 skammta af G-vítamíni á þorranum; lítil og létt ráð sem er ætlað að bæta geðheilsu. Dagatalið er jafnframt happdrættismiði og fer allur ágóði af sölu þess í Styrktarsjóð geðheilbrigðis.

Á hverjum degi síðastliðna 22 mánuði hafa íslensk stjórnvöld birt tölulegar upplýsingar um Covid-faraldurinn. Hversu margir greinast, eru í sóttkví, eru inniliggjandi, eru á gjörgæslu, eru á öndunarvél og hafa látist. Haldnir hafa verið hundruð upplýsingafunda og að afloknum nær öllum ríkisstjórnarfundum tímabilsins inna fjölmiðlar ráðherra viðbragða við minnisblöðum sóttvarnarlæknis.

Við óskum þér og þínum gleðilegra jóla og farsældar á komandi ári með innilegri þökk fyrir stuðninginn á árinu sem er að líða. Skrifstofa Geðhjálpar verður lokuð frá 23. desember til 2. janúars en við höldum ótrauð áfram í okkar starfi og hér eru nokkur verkefni sem við munum halda áfram með á nýju ári.

Landssamtökin Geðhjálp reka starfsemi samtakanna að stórum hluta með sjálfsaflarfé. Hlutfall rekstrar sem greitt er fyrir með opinberum styrkjum er um 20-30%. Framlög hins opinbera til Geðhjálpar hafa til þessa farið í gegnum styrkjakerfi ráðuneyta heilbrigðis- og félagsmála

Landssamtökin Þroskahjálp, Landssamtökin Geðhjálp og Öryrkjabandalag Íslands hvetja komandi ríkisstjórn Framsóknarflokks, Sjálfstæðisflokks og Vinstrihreyfingarinnar – græns framboðs, til að setja í sáttmála sinn skýran vilja til breytinga og endurskoðunar á framfærslukerfi almannatrygginga.

Geðlestin er samstarfsverkefni Geðhjálpar og Hjálparsíma Rauða krossins 1717. Geðlestin er geðfræðsla fyrir nemendur í efri bekkjum grunnskóla og framhaldsskóla sem byggir á þeirri staðreynd að við búum öll við geð rétt eins og við erum með hjarta. Geðlestin verður á ferðinni um landið í allan vetur.

Í nýjasta Geðhjálparblaðinu er að finna áhugaverðar bækur og hlaðvörp um geðheilsu, líkt og Walking the Tiger: Healing the Trauma, sem veitir nýja sýn á áföll og hvernig við sem manneskjur vinnum úr þeim, og The Ultimate Health Podcast, þar sem rætt er við helstu sérfræðinga í heiminum á sviði heilsu og lífsstíls.

Landssamtökin Geðhjálp vill setja 9 aðgerðir á oddinn til þess að setja geðheilsu í forgang, til að mynda að gera heildarúttekt á umfangi og framkvæmd geðheilbrigðisþjónustu á Íslandi, stórauka stuðning og fræðslu fyrir foreldra, hefja niðurgreiðslu sálfræðiþjónustu og koma á fót Geðráði, breiðum samráðsvettvangi um geðheilbrigðismál.

Geðhjálp, Háskólinn á Akureyri og Bergið headspace voru með málstofu á Arctic Circle-ráðstefnunni um málefni norðurslóða sem fram fór í Hörpu dagana 14.-17. október. Ráðstefnan var sótt var af stjórnmálamönnum, sérfræðingum og áhugafólki um hnattræna hlýnun víðsvegar að úr heiminum.

Fimmtudaginn 14. október fór fram fyrsta úthlutun Styrktarsjóðs geðheilbrigðis í Sunnusal Iðnó. Alls bárust 54 umsóknir til Styrktarsjóðs geðheilbrigðis samtals að upphæð 137.275.000 kr. Margar þessara umsókna þóttu til fyrirmyndar en sjóðurinn hafði yfir að ráða 10 m.kr. til þessarar fyrstu úthlutunar og því ljóst að ekki yrði hægt að styrkja mörg góð verkefni.

Undanfarin misseri og lengra aftur höfum fengið fréttir af málum sem tengjast þvingandi aðgerðum gagnvart notendum geðsviðs Landspítalans. Lyfjaþvinganir, innilokun á herbergi, útivistarbann, símabann, skömmtun á mat og kaffi og jafnvel líkamlegt og andlegt ofbeldi. Hluti þessara aðgerða er tilkominn vegna mönnunarvanda og óhentugs húsnæðis en stærstur hluti er vegna kerfisvanda og gamaldags hugmyndafræði sem byggir um of á öryggismenningu. Ferlar meðferðar sem boðið er upp á taka ekki tillit til þarfa notenda heldur virðast byggja á þörfum starfsmanna.

George Goldsmith er stjórnarformaður, framkvæmdastjóri og einn stofnenda Compass Pathways, alþjóðlegs fyrirtækis sem hefur það að markmiði að leita leiða til að bæta geðheilbrigðiskerfi og meðferðir við geðrænum sjúkdómum. George var staddur hér á landi nýlega og við notuðum tækifærið til að spyrja hann út í meðferð með psilocybin og þann grunn sem hann telur nauðsynlegt að geðheilbrigðisstarfsemi byggi á.

Edna Lupita fylgdi hjartanu þegar hún fór frá Mexíkó til Íslands fyrir rúmum tuttugu árum. Edna segist hafa farið á hnefanum í gegnum geðrænar áskoranir þar til hún gat ekki meira og leitaði sér aðstoðar. Hún er búin að semja við djöflana sína og saman finna þau sér útrás í gegnum dans og markmiðið að deila dansinum með öðrum.

Bergþór Grétar Böðvarsson lagðist fyrst inn á geðdeild Borgarspítalans í lok árs 1989, glímdi þá við kvíðakvilla, þunglyndi og persónuleikatruflun en greindist seinna með geðhvörf. Bergþór er þakklátur fyrir að hafa strax fengið aðstoð og innlögn á geðdeild, en segir margt hafa breyst á síðastliðnum 30 árum. Á þeim tíma sem hann greindist voru úrræðin fá og eftirfylgnin engin og varði Bergþór rúmum áratug í að leita ítrekað aftur eftir þjónustu geðdeildar.

Í tilefni af Alþjóða geðheilbrigðisdeginum 10. október og yfirstandandi stjórnarmyndunarviðræðum sendi Geðhjálp í dag öllum formönnum stjórnmálaflokka, sem sæti eiga á Alþingi, bréf um mikilvægi þess að setja geðheilsu í forgang við gerð stjórnarsáttmála.

Í nýjasta blaði Geðhjálpar voru valinkunnir einstaklingar fengnir til þess að gefa góð ráð um hvernig hægt sé að rækta geðheilsuna. Smelltu á fréttina til þess að kynna þér ráðin frá Elizu Reid forsetafrú, Tómasi Þór Þórðarsyni íþróttamanni, Guðrúnu Árný Karlsdóttur tónlistarkonu ásamt fleirum.

„Af hverju líður unga fólkinu svona illa?“ er áleitin spurning sem kemur æ oftar upp í umræðum hér hjá okkur í Grófinni Geðrækt. Við fáum til okkar ráðamenn og gesti í heimsóknir sem leita eftir svari við spurningunni, og okkar unga fólk hér í Grófinni veltir þessu fyrir sér á fundum sínum innanhúss. Rannsóknir sýna svart á hvítu hvernig geðheilsu ungs fólks fer hrakandi, en orsakirnar eru ekki endilega skýrar.

Sara María Júlíudóttir, jógakennari og markþjálfi, hóf meðvitað andlega vegferð sína fyrir nokkrum árum. Á þeirri vegferð prófaði hún hugvíkkandi efni í fyrsta sinn og segir þá reynslu hafa fært sér nýjan skilning á sjálfa sig og lífið og í gegnum hugvíkkandi efni hefur hún unnið úr áföllum lífsins. Sara María sér fyrir sér að innan nokkurra ára verði hugvíkkandi efni notuð sem meðferð í geðheilbrigðismálum undir eftirliti og stjórn fagaðila.

Maðurinn er drifinn áfram af rafmagni – heilinn, hjartað ganga hvoru tveggja fyrir sakir rafmagns – það er spenna í okkur – straumur – tíðni – orka eða á rafmáli; kílóvött. Við fæðumst inn í heiminn – nær oftast afsprengi kærleiks og boðspennu, samruna rafmagns. Svo göngum við jörðina – bindum okkur við hana, yrkjum hana, á meðan himinn hvílir yfir okkur og alheimurinn snýst um sjálfan sig og við með – við erum misstöðugur leiðari milli himins og jarðar.

Blað Geðhjálpar er komið út! Blaðið er stútfullt af áhugaverðu efni, pistlum og viðtölum en til að mynda er rætt við Bergþór Grétar Böðvarsson, notendafulltrúa á LSH og verkefnastjóri hjá Hlutverkasetri, og Söru Maríu Júlíudóttur sem stundar háskólanám í meðferð hugvíkkandi efna. Í blaðinu er auk þess að finna góð ráð um hvernig hægt sé að rækta geðheilsuna og pistil um þvingunarlaust Ísland, svo fátt eitt sé nefnt.

Ástrós Erla í Life of a Spirit býður öllum þeim sem hafa áhuga að vera með í morgunrútínunni hennar tvisvar í viku. Morgunrútínan hennar inniheldur blöndu af jóga, sjálfsheilun, orkuæfingum, hugleiðslu, öndunaræfingum og slökun.

Þjóðleikhúsið í samstarfi við Geðhjálp, Hlutverkasetur, Geðlæknafélag Íslands og heilbrigðisráðuneytið stendur fyrir samtali um geðheilbrigði á Stóra sviði Þjóðleikhússins mánudagskvöldið 20. september kl. 20, í tengslum við hina geysivinsælu leiksýningu Vertu úlfur. Aðgangur er ókeypis og öllum opinn.

Myndlistarfélagið LITKA og Geðhjálp bjóða á myndlistarsýningu í Tjarnarsalnum í Ráðhúsi Reykjavíkur. Opnun sýningarinnar verður á laugardaginn 11. september kl. 13. Héðinn Unnsteinsson, formaður Geðhjálpar ávarpar gesti af því tilefni. Vilja félögin með þessum hætti minna á geðheilbrigðismál og um leið hve mikið list og listsköpun nærir mannsandann.

Geðhjálp átti góðan fund með forsætisráðherra og heilbrigðisráðherra sl. föstudag. Á dagskrá fundarins voru geðheilbrigðismál með sérstaka áherslu á hugmyndafræði og áhyggjur Geðhjálpar af nauðung og þvingunum gagnvart notendum geðheilbrigðiskerfisins.